چشم اندازهاي جهش اقتصادي ايران در منطقه اوراسيا

تاریخ انتشار : 1400/04/20

مسکو - ايرنا - نمايشگاه تخصصي اوراسيا که با حضور دهها شرکت اقتصادي از روسيه، قرقيزستان، ارمنستان، قزاقستان و بلاروس در کنار شرکت‌هاي ايراني در محل دايمي نمايشگاه‌هاي بين‌المللي تهران برگزار مي شود، نشان از نويدي تازه براي عضويت رسمي ايران در اتحاديه ارواسيا و جهش اقتصادي منطقه است.

به گزارش روز يکشنبه ايرنا از مسکو، يکي از مهم ترين اهداف ايران در پيوستن به اتحاديه اوراسيا دستيابي به بازار ۳۰۰ ميليون نفري روسيه و ديگر کشورهاي اتحاديه اقتصادي اوراسيا است و اين مساله، براي روس ها نيز اهميت بالايي دارد. تا جايي که ولاديمير پوتين رئيس جمهوري اين کشور چندين بار گفته است: «مسکو خواهان پيوستن ايران به اتحاديه اقتصادي اوراسيا است».

در نمايشگاه اختصاصي اوراسيا در تهران شرکت‌هاي عضو اتحاديه اوراسيا شامل ۳۰ شرکت از روسيه، ۳۰ شرکت از قرقيزستان، بيش از ۱۰ شرکت از ارمنستان، بيش از ۱۰ شرکت از قزاقستان و شرکت‌هايي از بلاروس در کنار شرکت‌هاي ايراني در زمينه‌هاي بانکي و فايناس، انتقال فناوري، ساخت کارخانه‌هاي بزرگ، سيلوها، بنادر، اسکله ها، مخازن روغن، کشتي سازي، فولاد و سيمان  نهاده‌هاي دامي و روغن و محصولات کشاورزي حضور يافته اند که اين موضوع نشان دهنده اهميت و توجه کشورهاي اتحاديه اقتصادي اوراسيا براي گسترش روابط اقتصادي با جمهوري اسلامي ايران است.  

افق روشن اتحاديه اقتصادي اوراسيا با حضور ايران

اتحاديه اقتصادي اوراسيا متشکل از روسيه و چند کشور پساشوروي که ايران نيز قرار است بزودي به عضويت رسمي اين اتحاديه درآيد، به گفته تحليلگران اقتصادي، چشم اندازي روشن براي توسعه اقتصاد ايران، اين اتحاديه، قفقاز و حتي خاورميانه خواهد داشت.

به گفته کارشناسان، جمهوري اسلامي ايران با به دست آوردن جايگاه تمام عيار در اتحاديه اقتصادي اوراسيا به عنوان عضو رسمي، نه تنها وضعيت اقتصادي سياسي را در آسياي مرکزي و قفقاز، بلکه در کل خاورميانه نيز تغيير مي دهد.

کاظم جلالي سفير جمهوري اسلامي ايران در روسيه مي گويد: کشورهاي عضو خواستار عضويت رسمي ايران هستند چرا که معتقدند با حضور دانمي ايران، توسعه اقتصادي کشورهاي منطقه و قفقاز را فرا خواهد گرفت.

وي در گفت و گو با ايرنا افزود: تنها با گذشت نزديک به يکسال از اجراي موافقتنامه تجاري ايران و اتحاديه اوراسيا، حجم تجارت خارجي ايران با اين اتحاديه به بيش از سه ميليارد دلار رسيده است.

اتحاديه اقتصادي اورآسيا از سال ۲۰۱۵ ميلادي آغاز به کار کرده است و کشورهاي روسيه، قزاقستان، قرقيزستان، ارمنستان و بلاروس اعضاي ان را تشکيل مي دهند و ايران و  مولداوي نيز به عنوان ناظر در آن حضور دارند.

ايران و اتحاديه اقتصادي اورآسيا در ارديبهشت ۱۳۹۷ پس از دو سال مذاکره، موافقت نامه موقت براي تشکيل منطقه تجارت آزاد امضا کردند که پنجم آبان ۱۳۹۸ اجرايي شد. قرار است اين موافقت نامه پس از سه سال و با انجام مذاکرات مربوط بين طرفين، به موافقت نامه تجارت آزاد تبديل شود.

ايران هم اکنون عضو ناظر اين اتحاديه است و قرار است بزودي براي دانمي شدن عضويت ايران در اين اتحاديه تصميم گيري شود.

براساس گزارش هاي رسمي، تهران بزودي مقدمات پيوستن به اتحاديه اقتصادي اوراسيا (EAEU) را به عنوان عضوي دائمي آغاز مي کند. ايران مذاکرات براي دستيابي به عضويت دائمي در اتحاديه را آغاز کرده است و کارهاي مقدماتي براي دستيابي ايران به عضويت دائمي اين انحاديه بزودي  انجام مي شود.

ارزيابي مثبت اوراسيا براي گسترش روابط با ايران 

کاظم جلالي سفير جمهوري اسلامي ايران در روسيه در حاشيه برگزاري نمايشگاه تخصصي اوراسيا در تهران در پنل تخصصي اين اتحاديه با تاکيد بر اهتمام ايران براي توافق تجارت آزاد با اتحاديه اوراسيا، رويکرد دبيرخانه اتحاديه و کشورهاي عضو را نسبت به اين مسئله مثبت ارزيابي کرد.

وي افزود: در رويکرد روسيه و شخص ولاديمير پوتين رئيس جمهوري روسيه نيز ارزيابي مثبتي را براي گسترش روابط با ايران در قالب اتحاديه اقتصادي اوراسيا و عضويت ايران در اين اتحاديه شاهد هستيم.

جلالي تصريح کرد: توافقنامه تجارت ترجيحي موجود ميان ايران و اتحاديه اوراسيا در نتيجه مذاکرات طولاني و اهتمام طرفين بدست آمده و طي يک سال و نيم که از اين توافقنامه مي گذرد تاثير چشمگيري در افزايش حجم مبادلات تجاري ميان ايران و کشورهاي عضو اتحاديه اوراسيا داشته است.

وزير اتحاديه اقتصادي اوراسيا: همکاري راهبردي با ايران در اولويت است

«سرگئي گلازيف» وزير امور همگرايي و اقتصاد کلان کميسيون اقتصادي اوراسيا پيشتر در نشستي با کاظم جلالي سفير جمهوري اسلامي ايران در فدراسيون روسيه گفت: همکاري هاي راهبردي با ايران اولويت و ترجيح اين اتحاديه است.

وزير امور همگرايي و اقتصاد کلان کميسيون اقتصادي اوراسيا در اين ديدار با اشاره به مراحل عضويت ناظر کشورها در اتحاديه اقتصادي اوراسيا از عضويت کشورمان استقبال و آمادگي کشورش براي هرگونه همکاري را اعلام داشت.

وي با بيان اينکه راهبرد اتحاديه اقتصادي اوراسيا تا سال ۲۰۲۵ به تصويب رسيده است و به دنبال تحقق راهبرد در عمل هستيم، تصريح کرد: همکاري با جمهوري اسلامي براي ما بسيار جالب و اميدبخش هست و اين اتحاديه به همکاري با ايران اميدهاي زيادي بسته است.

تحقق موافقت نامه تجارت ترجيحي ايران و روسيه؟

وزير امور همگرايي و اقتصاد کلان کميسيون اقتصادي اوراسيا گفت با وجود اينکه در سال جاري پويايي خوبي را در حجم تجارت با ايران داشته ايم با اين حال فرصت هاي زيادي براي همکاري بين ايران و اين اتحاديه وجود دارد که ضرورت دارد همه انها را در عمل محقق کنيم.  

گلازيف با تاکيد بر اينکه همکاري با ايران اولويت و ترجيح ماست، گفت: مشکل موافقت نامه تجارت ترجيحي ايران و اتحاديه اقتصادي اوراسيا از نظر سياسي حل شده و به امضاي روساي جمهوري کشورهاي عضو اتحاديه رسيده است اما تنها به خاطر برخي ظرفيت هاي فني معطل مانده است که کارشناسان ما در حال رفع آن هستند و و به دنبال آن بايد همکارهاي عملي راهبردي را تجربه کنيم.

 تقويت اقتصادي و سياسي قفقاز و خاورميانه با حضور دانمي ايران

«استانيسلاو تاراسوف» مفسر اقتصادي و فعال رسانه اي روس پيشتر در مقاله اي باعنوان ايران عضو رسمي اتحاديه اقتصادي اوراسيا مي شود، نوشت: اين رويداد بزرگترين رويداد سياسي و اقتصادي فراتر از منطقه خواهد بود.  

وي  در اين مقاله که در سايت(regnum.ru) منتشر شده است، تصريح کرد: اگر قبلاً به اتحاديه اقتصادي اوراسيا به عنوان پروژه ادغام کشورهاي اتحاد جماهير شوروي نگاه مي شد، اکنون با مشارکت تهران، اين اتحاد از مرزهاي پس از شوروي فراتر مي رود.

تاراسوف گفت: از نظر عيني، ايران هم اکنون به عنوان عضوي از اتحاديه اقتصادي اوراسيا نه تنها مشارکت را به سطح يک متحد راهبردي مي رساند بلکه مرزهاي اين اتحاديه را از همان ابتدا از خليج فارس عبور مي دهد به طوري که وضعيت کل خاورميانه به طور جدي تغيير مي کند.

وي گفت: اقتصاد ايران از نظر توليد ملي پانزدهم جهان و بزرگترين در ميان کشورهاي آسياي غربي و اوپک است. اين کشور پس از عربستان سعودي دومين ذخاير بزرگ نفت را دارد و ۵.۵ درصد از بازار تجارت جهاني محصولات نفتي را به خود اختصاص داده است که اينها خيلي چيزها را مي گويد.

تاراسوف افزود: ايران ديگر تنها يک شريک راهبردي نيست، بلکه با مشارکت با روسيه و شرکايش در اتحاديه اقتصادي اوراسيا توازن جديد قوا در منطقه را به نفع اين کشور و کل اتحاديه رقم خواهد زد.

اوراسيا پلي بين آسيا و اروپا

مدير ايراني بندر ساليانکا در منطقه اقتصادي آستاراخان روسيه نيز به ايرنا گفت: در مورد اهميت اوراسيا صحبت و گفت وگوهاي زيادي را مي شنويم اما حقيقتا اتحاديه اوراسيا ويژگي منحصر به فردي دارد و مي‌تواند مانند يک پل بين آسيا و اروپا باشد.

سيدجواد پوردست افزوذ: با تکميل زنجيره‌هاي اقتصادي نظير رويکرد يک راه و کمربند، به مدل موفق از همگرايي منطقه‌اي براي دستيابي به ديگر بازارهاي بزرگ جهاني تبديل شود در اين ميان بندر ساليانکا به دليل برخوردار بودن از موقعيت مکاني بسيار ممتاز با استفاده از ظرفيت هاي تجارتي در کشور روسيه مي تواند نقش بسيار موثر و کارايي را ايفا نمايد.

وي تصريح کرد: از اين رو توجه به تکميل زيرساخت هاي بندري و نيز تقويت توان لجستيکي ناوگان ملي در درياچه خزر ميتواند سبب سرعت بخشيدن و استفاده هر چه بيشتر و بهتر از فرصتهاي حضور  در بازار اوراسيا قرار گيرد.

ساليانکا بزرگترين بندر دريايي منطقه آستاراخان از نطر وسعت و تعداد اسکله است و ۵۳ درصد سهم ان مربوط به ايران و بقيه در اختيار روسيه است.

پوردست افزود: فعاليت خوب اقتصادي در اين بندر باعث شده است تا در حوزه اقتصادي منافع دو کشور ايران و روسيه تقويت شود.

وي گفت: اين بندر نقش مهمي در تبادل کالا بين ايران، روسيه، اتحاديه اقتصادي اوراسيا و سازمان اقتصادي شانگهاي دارد

اشتياق کشورهاي اوراسيا براي تجارت با ايران

يکي از مهم ترين اهداف ايران در پيوستن به اتحاديه اوراسيا دستيابي به بازار۱۴۰ ميليون نفري روسيه است و اين مساله، براي روس ها نيز اهميت بالايي دارد. تا جايي که ولاديمير پوتين، رئيس جمهوري اين کشور گفته بود: «مسکو خواهان پيوستن ايران به اتحاديه اقتصادي اوراسيا است و همچنين درباره امکان ايجاد منطقه تجارت آزاد بين ايران و اوراسيا تحقيقاتي انجام شده است.»

انيل ابرايف، عضو هيات رييسه شوراي تجاري اتحاديه اقتصادي اوراسيا اواخر سال گذشته در همايشي  ويدئويي، ايران را يکي از شرکاي مهم براي اتحاديه اوراسيا توصيف کرد و گفت: ما به دنبال برقراري تجارت آزاد با ايران هستيم و روابط في مابين، روزبه روز افزايش خواهد يافت.

 او با اشاره به اينکه سال ۲۰۲۰ به دليل پديدار شدن همه گيري کرونا، سال دشواري براي تجارت در سطح جهان بوده است، ادامه داد: به‌رغم اين دشواري‌ها حجم صادرات ايران به اتحاديه اوراسيا، ۳۰ درصد رشد داشته و در عين حال صادرات به ايران نيز رو به افزايش است.