سه چالش معدن‌کاري در ۲۰۲۳
تاریخ انتشار : 1401/07/12
دنياي‌اقتصاد : يک گزارش بين‌‌‌‌‌‌المللي نشان مي‌دهد کسبوکارهاي معدني ترس بسياري از مسائل ژئوپليتيک، تغييرات آبوهوايي و مشکلات توسعه پايدار دارند. اين سه چالش نيز موجب خواهند شد تا سرمايه‌گذاري‌هاي مختلف در پروژه‌‌‌‌‌‌هاي پيش‌‌‌‌‌‌رو تحت‌تاثير قرار گيرند. البته گزارشي که اخيرا موسسه(EY) منتشر ساخته نشان مي‌دهد دست‌کم ۱۰ معضل کسبوکارهاي معدني را تهديد مي‌کنند که دو مورد از آنها شدت و حدت بيشتري دارند. منتهي شواهد گزارش نشان داده است که شرکت‌هاي معدني و فعالان بازار فلزات مساله توسعه پايدار را به‌عنوان خطر شماره يک خود در استراتژي‌‌‌‌‌‌هاي شرکت، تصميم‌گيري و گزارش‌‌‌‌‌‌دهي لحاظ مي‌کنند. پاسخدهندگان نظرسنجيEY همچنان مسائل ژئوپليتيک را به‌عنوان خطر شماره۲ براي کسبوکار خود رتبهبندي مي‌کنند و تغييرات آبوهوايي در جايگاه سوم قرار دارد.
بر اساس رتبهبندي امسال موسسه EY، فعالان بخش معدن و توليدکنندگان فلزات ۱۰ ريسک و فرصت تجاري پيش‌روي خود دارند که مي‌توانند کسبوکارهاي اين حوزه را با بحران روبه‌رو سازند. در عين حال در سال۲۰۲۳ مديران بنگاه‌هاي بين‌‌‌‌‌‌المللي و جهاني حوزه معدن و فلزات، لازم است مسائل محيط‌زيستي، اجتماعي و حاکميت(ESG)، ژئوپليتيک و تغييرات آب و هوايي را به‌عنوان سه خطر بزرگ پيش‌روي تجارت خود در ۱۲ماه آينده مدنظر قرار دهند. گزارش EY توضيح مي‌دهد: «ما شاهد تحولات و تغييرات عظيمي در سال‌جاري بوده‌‌‌‌‌‌ايم، يعني به دليل جنگ در اوکراين، رويدادهاي آبوهوايي، دولت‌هاي جديد در مناطق معدني و تغيير روابط در مناطق ديگر؛ همه با هم جمع شده‌‌‌‌‌‌اند تا تاثير قابلتوجهي بر اين بخش داشته باشند.»
اين عوامل خارجي همراه با تورم همچنان ريسک‌ها و فرصت‌هاي بخش معدن و فلزات اساسي را تحت‌تاثير قرار مي‌دهند، سهامداران شرکت‌ها را تحت‌فشار قرار داده و بازارهاي سرمايه رهبران را در چندين جبهه وادار به واکنش کردهاند. گزارش تاکيد دارد شرکت‌هايي که مي‌توانند توانايي خود را براي اثبات مدل‌هاي تجاري خود که بيشترين سطح تطبيق را با آينده داشته باشند، نشان دهند، براي مقابله بهتر با اختلالات و تغيير روابط تجاري کارکرد بيشتري داشته و در نهايت مزيت رقابتي را به شرکت‌ها هديه خواهند داد. گزارش EY نشان مي‌دهد با اينکه در عمده شرکت‌هاي فعال معدني و صنايع معدني و فلزي، مساله کربن صفر خالص هنوز مورد‌توجه است، اما شرکت‌ها در حال کاهش ريسک‌هاي انتقال گستردهتر و فيزيکي به عصر توليد پاک هستند. توصيه اين است که شرکت‌ها بايد به فکر ايجاد يک روند انتقال معقول جهت دستيابي به اهداف کربنزدايي با درنظرگرفتن تاثير طولاني‌مدت تعطيلي معادن بر کارگران و جوامع باشند.
پاسخدهندگان، ژئوپليتيک را به‌عنوان دومين ريسک تجاري رتبهبندي کردند که نسبت به سال‌گذشته که اين مهم در رتبه چهارم قرار داشت، خبر از حاد شدن اين موضوع در بخش معدن‌دارد. گزارش EY تاکيد دارد با توجه به اينکه ۷۲درصد منابع معدني به‌عنوان عامل مهمي در تحريک مسائل ژئوپليتيکي نقش‌آفريني مي‌کنند، احتمال اثرگذاري بر عملکرد معادن بالاست، زيرا دولت‌ها به‌دنبال پر‌کردن شکاف‌‌‌‌‌‌هاي درآمدي پس از هزينه بالايي هستند که در سراسر دوره همه‌‌‌‌‌‌گيري متحمل شدند. قيمت‌هاي بالاتر کالاها سرمايه‌گذاري را دچار تغييراتي خواهد کرد و حق امتياز استخراج جديد که افزايش مي‌‌‌‌‌‌يابد، اثرات مشخصي بر صنايع معدني و بخش معدن مي‌گذارد. پاسخدهندگان همچنين نظارت دولتي بر مساله آب (۷۶درصد)، کربنزدايي (۵۵درصد) و توليد سبز (۳۵درصد) را به‌عنوان مهم‌ترين مسائلي که انتظار دارند با بيشترين بررسي از سوي سرمايهگذاران مواجه شود، ذکر کردند.
البته در حوزه توسعه پايدار، ترتيب مسائل جالب‌توجه است. مساله آب در صدر است و پس از آن مشکلاتي نظير معضل کودکان کار در انتهاي جدول مخاطرات قرار دارد. در ميانه نيز مسائل اجتماعي و سياسي مانند مساله هويت، برابري و تنوع جزو مشکلات سرمايهگذاران است. آلايندگي نيز ديگر چالشي است که در بخش صنايع معدني موضوع بحث و جدال است و به‌نظر مي‌رسد در سال‌آينده مي‌تواند کانون جنجال‌‌‌‌‌‌ها، چالش‌ها و برخي معضلات باشد. برخي از بنگاه‌ها البته به مقوله تنوع زيستي در حوزه معدن‌کاري و چالش حيات انساني در بخش معدن اشاره کردهاند که اين نيز چالشي است، ضمنا توليد سبز و حضور فعالانه در زنجيره تامين سبز جهان موضوعي است که مي‌تواند توليد و تجارت معدني را دچار مشکلاتي کند که توليد را کاهش يا دگرگون سازد.
البته به باور عمده بنگاه‌هايي که با گروه مشاوران EY صحبت و گفت‌وگو کردهاند، آب معضلي است که به‌راحتي بخش معدن از آن خلاصي ندارد و توليد معدني را در مسير پيش‌‌‌‌‌‌رو حتما با چالش‌هايي روبه‌رو مي‌سازد. تصوير توليد معدني در مناطقي از جهان که کار معدن پررونق و چشمگير است هم اثر معضلات آب و کمبود اين ماده‌حياتي بر توليد معادن را نشان مي‌دهد. هم‌‌‌‌‌‌اکنون در شيلي و بخش‌هاي بزرگي از آمريکاي‌جنوبي، در اندونزي و نيز بخش‌هايي از خاورميانه مساله دسترسي معادن به آب براي توليد معدن يک چالش جدي و تمام‌عيار است که حل و فصل آن محتاج مذاکرات بسيار، تغيير رويکردهاي توليد و توجه به اقتصاد چرخه‌اي است که کمتر مورد‌توجه قرار گرفته است.
عوامل خارجي و اجتماعي مختلف ناشي از تاثير کوويد-۱۹، جنگ در اوکراين و افزايش قيمت انرژي، چالش‌هايي را که مدتي است در راه بوده‌‌‌‌‌‌اند، تشديد کرده و اختلالاتي در روند توليد و تجارت جهان ايجاد کرده است. در پاسخ به اين مقوله، مشارکت‌‌‌‌‌‌کنندگان مي‌گويند که به‌دنبال بهبود چشم‌‌‌‌‌‌انداز خود از زنجيره تامين جهاني، استفاده از فناوري براي بهبود عمليات و عملکرد و استراتژيک‌تر بودن در هنگام تجزيه و تحليل فناوري‌هاي جديد و سبد تامين‌کنندگان هستند. گزارش EY همچنين مي‌‌‌‌‌‌افزايد: «اختلال بزرگ و انتظارات در حال تغيير به‌سرعت ممکن است روي توانايي شرکت‌هاي معدن و فلزات براي ايجاد ارزش‌افزوده پايدار تاثير بگذارد. کاهش ريسک و به حداکثر رساندن فرصت‌ها، شرکت‌ها را ملزم مي‌کند تا از طريق يک رويکرد فعال و متنوع که در استراتژي و برنامه‌ريزي گستردهتر ادغام شده است، تغييرات قابلتوجهي را در کسبوکار خود ايجاد کنند.
